Analiz | Chappie

Neill Blomkamp’ın yönetmenliğini ve senaristliğini yaptığı Chappie filmi, şehir güvenliğini sağlamak amacıyla üretilmiş olan Gözcü 22’nin (Scout 22)  bilinç kazandıktan sonraki maceralarını izleyicilere sunuyor.  Chappie filmini sıradan bir Science- Fiction filminden ayıran unsur ise aksiyon ve komedinin yanında basit ve anlaşılabilir bir sanatsal bakış açısı ile ruh, sonsuzluk, insan – Tanrı ilişkisi gibi felsefi konuları ele alması. Bunun sonucunda ise ortaya hem düşünsel hem de bitmesinin istenmeyeceği kadar eğlenceli bir film ortaya çıkıyor.

Film; her ne kadar başta sıradan bir Science-Fiction filmi gibi bir izlenim verse de, Deon’un bilinci bir yazılım formatında elde edebilmesi ile bir dönüm noktasına kavuşuyor. Burada ise kabul edilen bir durum var ki o da bilincin insan ruhundan çıkarılıp bir yazılım formatına geçirilebilir olduğudur. Dikkat çeken başka husus ise Deon’un bilinci “elde ettikten” sonra bilinci içeren hard diski alıp götürmesidir. Elbette bilinç bir RAR dosyasından daha yüce bir şeydir. Fakat burada göz önüne getirilen ise bilincin bir RAR dosyası işlevini görmesi durumu. Bu durum elbette bilinci, yapay zekânın bir üst modeli haline getirirken; bizim de bilinci sorgulamamıza olanak sağlıyor.

Ardından, Deon Gözcü 22’ye elde ettiği bilinci yüklüyor. Bu sefer ise dikkati çeken şey ise bilincin Gözcü 22 üzerindeki ilk etkisinin korku olması. Bilinçli bir robot, bilgisiz bir şekilde uyandığında çevresinden korkuyor ve güvenli bir alana çekiliyor. Yani bilgisizlik duygu olarak bilinçte korkuyu oluşturuyor. Ardından ise eşyalara ve kişilere isim vererek Chappie, yeni ismiyle birlikte korkuyu yenip çevresiyle aktif iletişime geçiyor. Burada ise Chappie’nin çelişkili bir durumu göze çarpıyor: Bilgileştirmediği olgular, bilgileştikten sonra güvenli oluyorlar. Hâlbuki olguların bilgileşmeleri, onların vaziyetini değiştirmezken artık bilgileşme sonucunda Chappie’de korku oluşturmuyordu. Kısacası bilgileşme Chappie’de ilk olarak korkuyu yok etti.

Bilgileşmenin ardından ise Deon, Chappie’ye uyuşturucu, soygun ve suç konusunda söz verdiriyor. Chappie’nin bir değeri oluyor ve bu değerini, Chappie yaratıcısından öğreniyor.  Yaratıcısı ona bir değer öğretmeden önce Chappie’nin bir değeri yoktu. Yaratıcısından öğrendiği değer ile Chappie ise hayatını bu değer üzerine kurmaya başlar ki; Ninja’ya soyguna gitmeyeceğini, suç işlemeyeceğini, yaratıcısına söz verdiğini söyler ve Ninja’ya isyan eder.  

Sahip olduğu değer üzerinden Ninja’ya isyan eden Chappie değerinden vazgeçmemektedir ta ki Ninja onu kandırana kadar. Ninja için ise Chappie’yi kandırmak için bir yol vardır: Sonsuzluk. Hayatının sonlu olacağı üzerinden Chappie’de korku üreten Ninja, artık Chappie’yi soygun yapmaya, yaratıcısına verdiği sözü çiğnemeye, değerinden vazgeçmeye ikna etmiştir. Ninja; Chappie’ye yeni bir beden bulup onu sonsuza dek yaşatabileceğini, bunun için soygun yapması gerektiğini söyler.

Artık Ninja sayesinde değerini terk eden Chappie, yaratıcısı ile karşılaşmalarında yaratıcısına isyan etmeye başlar. Sonuç olarak da sonsuzluk uğruna yeni bir bedene ulaşma arzusu Chappie’yi yaratıcısından nefret etme ve Ninja’yı sevme durumuna getirmiş olur.

 

Chappie’nin Ninja ile olan arzu temelli ilişkisi ise Chappie’nin Ninja’nın ona verdiği sonsuzluk umudunun yalan olduğunu öğrenmesi ile sona erer. Böylelikle artık Chappie, Ninja’ya da isyan eder.

Filmin sonlarında ise artık Chappie, yaratıcısına özür dileme çabasındadır. Bedensel olarak sonsuz olma arzusunu terk etmiştir. Özrünü ise, ellerinde olan tek robot bedenini yaratıcısı için feda etmesi şeklinde sunmuştur. Chappie, kendinden vazgeçerek özrünü yaratıcısına sunmuştur. Yaratıcısına sunduğu özür sonrası ise Chappie, yeni bedenine kavuşur. 

Sonuç olarak söylemek gerekir ki; Chappie filminde robot bedenin ruh bulması ile başlayan serüvende Yaratılış Kıssası’ndan birçok iz görmek mümkündür. Öyle ki; Ninja Chappie’yi sonsuzluğa yönlendirip isyana yöneltirken şeytanın, Chappie yaratıcısına ve şeytana isyanı ile Âdem’in bir yansıması olarak ele alınabilir. Filmin başındaki Gözcüler ile Chappie arasındaki fark ise rahat bir şekilde seçilebilmekte ve böylelikle ruhun bedene kattıkları anlaşılabilmektedir.